Trong bảo hiểm, mỗi loại rủi ro có một tác động khác nhau đến quyền lợi của người tham gia. Việc hiểu rõ các loại rủi ro và tiêu chí đánh giá rủi ro trong bảo hiểm sẽ giúp bạn chọn đúng gói bảo hiểm, tối ưu hóa quyền lợi và bảo vệ tài chính gia đình một cách hiệu quả. Cùng tìm hiểu cách đánh giá rủi ro để lựa chọn được bảo hiểm phù hợp nhất trong bài viết sau.
1. Rủi ro và đánh giá rủi ro trong bảo hiểm là gì?
Rủi ro bảo hiểm là những sự kiện không mong đợi xảy ra với người tham gia, thường liên quan đến tai nạn, thiên tai hoặc các sự cố bất ngờ và được công ty bảo hiểm chấp nhận chi trả. Để được bảo hiểm, sự kiện rủi ro phải đảm bảo quy định pháp luật và không vi phạm các chuẩn mực đạo đức xã hội.
Bên cạnh đó, đánh giá rủi ro bảo hiểm được hiểu là hoạt động nhận diện, phân loại, đánh giá tính chất và mức độ rủi ro; cũng như đánh giá việc quản trị rủi ro về con người, tài sản, trách nhiệm dân sự làm cơ sở tham gia bảo hiểm, tái bảo hiểm.
2. Các tiêu chí đánh giá rủi ro trong bảo hiểm
Sau khi hiểu rõ bảo hiểm rủi ro là gì, để đánh giá các rủi ro khi tham gia bảo hiểm nhân thọ, bạn cần nắm rõ các tiêu chí dưới đây:
2.1 Tần suất xảy ra rủi ro
Tần suất xảy ra rủi ro là yếu tố quan trọng để đánh giá mức độ phổ biến của các rủi ro trong bảo hiểm. Bạn cần xác định khả năng rủi ro xuất hiện trong một khoảng thời gian nhất định, giúp đánh giá sự chắc chắn của các tình huống có thể xảy ra.
Các rủi ro có thể được phân loại thành những sự kiện thường xuyên (xảy ra nhiều lần trong cuộc sống) và những sự kiện hiếm gặp (rất ít khi xảy ra, nhưng khi phát sinh có thể gây ảnh hưởng lớn). Việc phân loại này sẽ giúp bạn đưa ra quyết định lựa chọn bảo hiểm phù hợp.
Xác định tần suất xảy ra rủi ro là một trong các tiêu chí đánh giá rủi ro trong bảo hiểm.
2.2 Mức độ nghiêm trọng của rủi ro
Mức độ nghiêm trọng của rủi ro đề cập đến mức độ thiệt hại mà sự cố có thể gây ra về mặt tài chính hoặc sức khỏe. Việc đánh giá này giúp xác định tác động của rủi ro đối với cuộc sống và tài chính của bạn.
Có 3 mức độ rủi ro là: Nhẹ, trung bình và nghiêm trọng. Rủi ro nhẹ có thể dễ dàng đối phó mà không ảnh hưởng nhiều đến tài chính, trong khi các rủi ro nghiêm trọng có thể gây thiệt hại lớn và yêu cầu bồi thường.
3. Phân loại rủi ro thường gặp
Để hiểu rõ hơn về các yếu tố ảnh hưởng đến bảo hiểm, bạn cần phân loại các rủi ro thường gặp, từ đó đánh giá mức độ và cách thức bảo vệ phù hợp. Cụ thể có các loại rủi ro trong bảo hiểm như sau:
3.1 Rủi ro thuần túy và rủi ro đầu cơ
Rủi ro thuần túy là loại rủi ro bảo hiểm nhân thọ không có chủ đích và gây thiệt hại cho bạn, đồng thời không mang lại mục tiêu sinh lời. Các ví dụ điển hình của rủi ro thuần túy bao gồm tai nạn giao thông, tai nạn lao động, cháy nhà hoặc mất trộm tài sản.
Ngược lại, rủi ro đầu cơ là loại rủi ro có mục đích hoặc có yếu tố kiếm lời tiềm ẩn, thường xảy ra trong các hoạt động kinh doanh. Rủi ro đầu cơ không được bảo hiểm chi trả vì có khả năng mang lại lợi nhuận nếu thành công. Ví dụ như đầu tư chứng khoán, bất động sản hay kinh doanh, nơi người tham gia vừa có thể thu lợi nhuận cao, nhưng cũng có thể chịu thiệt hại nếu tình hình không thuận lợi.
3.2 Rủi ro riêng biệt và rủi ro chung
Rủi ro riêng biệt là những sự kiện có nguyên nhân và hậu quả mang tính chất cá nhân, gây thiệt hại cho một hoặc một nhóm nhỏ người như hỏa hoạn, trộm cướp, thương tích hoặc tử vong.
Ngược lại, rủi ro chung có phạm vi rộng hơn và nằm ngoài khả năng kiểm soát, để lại hậu quả ảnh hưởng đến cộng đồng hoặc toàn xã hội, chẳng hạn như thiên tai, thảm họa tự nhiên như lũ lụt, động đất hay núi lửa phun trào, gây tổn thất lớn về người và tài sản.
Phân biệt các loại rủi ro trong bảo hiểm giúp bạn chọn sản phẩm bảo hiểm phù hợp hơn.
3.3 Rủi ro tài chính và rủi ro phi tài chính
Rủi ro tài chính là những tình huống có thể dẫn đến thiệt hại về mặt tiền bạc như mất tài sản, thiệt hại trong đầu tư hoặc mất thu nhập. Đây là loại rủi ro phổ biến trong các lĩnh vực bảo hiểm và đầu tư.
Rủi ro phi tài chính, ngược lại không liên quan đến thiệt hại tài chính mà liên quan đến các yếu tố khác như sức khỏe, môi trường hoặc ảnh hưởng đến cuộc sống cá nhân. Ví dụ, bị tai nạn ảnh hưởng đến khả năng lao động là một rủi ro phi tài chính, dù có thể dẫn đến thiệt hại tài chính nếu không có bảo hiểm.
4. Các loại rủi ro được bảo hiểm
Khi tham gia bảo hiểm nhân thọ, việc hiểu rõ các loại rủi ro có thể được bảo hiểm là rất quan trọng, vì nó giúp bạn xác định được phạm vi bảo vệ mà hợp đồng bảo hiểm mang lại. Cụ thể:
4.1 Rủi ro có thể được bảo hiểm
Bảo hiểm là phương pháp phòng tránh rủi ro nào? Đó là quản lý các loại rủi ro trước những tổn thất liên quan đến sức khỏe và sự an toàn của con người. Theo đó, một số rủi ro có thể được bảo hiểm bao gồm:
- Rủi ro bệnh hiểm nghèo:
Đây là trường hợp người được bảo hiểm mắc phải một trong các bệnh hiểm nghèo, có nguy cơ đe dọa tính mạng như ung thư, nhồi máu cơ tim, bại liệt, suy gan, suy thận, hôn mê hoặc đột quỵ.
- Rủi ro thương tật toàn bộ vĩnh viễn do tai nạn:
Là trường hợp người được bảo hiểm mất hoàn toàn hoặc không thể phục hồi chức năng của một bộ phận trên cơ thể, bao gồm: Hai tay; hai chân; một tay và một chân; hai mắt; một tay và một mắt; một chân và một mắt. Mất hoàn toàn và không thể phục hồi chức năng của mắt được hiểu là mất hẳn thị lực hoặc mù vĩnh viễn. Đối với thương tật ở tay, nếu tổn thương xảy ra từ cổ tay trở lên, người tham gia sẽ được bồi thường chi phí bảo hiểm. Đối với chân, bồi thường sẽ áp dụng nếu tổn thương xảy ra từ mắt cá chân trở lên.
Chấn thương ở tay cũng là một trong những rủi ro có thể được bảo hiểm.
- Rủi ro tử vong:
Đây là một trong những rủi ro của bảo hiểm nhân thọ mà bạn cần quan tâm. Rủi ro tử vong là trường hợp người tham gia bảo hiểm tử vong, bảo hiểm nhân thọ sẽ chi trả số tiền bảo hiểm cho người thân hoặc gia đình để họ có thể vượt qua khó khăn tài chính, duy trì cuộc sống ổn định.
Ví dụ về rủi ro có thể được bảo hiểm cụ thể là: Khi một người tham gia bảo hiểm bị mắc bệnh ung thư, bảo hiểm nhân thọ có thể chi trả một phần hoặc toàn bộ chi phí điều trị. Nếu người đó bị tai nạn gây thương tật toàn bộ vĩnh viễn, bảo hiểm sẽ giúp họ có một khoản tiền hỗ trợ để bắt đầu lại cuộc sống.
4.2 Rủi ro loại trừ trong bảo hiểm
Rủi ro loại trừ là những rủi ro mà công ty bảo hiểm không chấp nhận bảo hiểm, không bồi thường hoặc chi trả tiền bảo hiểm nếu chúng xảy ra. Các rủi ro loại trừ này được quy định cụ thể trong hợp đồng bảo hiểm.
Đối với các rủi ro bị loại trừ, công ty bảo hiểm sẽ cung cấp các gói bảo hiểm phù hợp với khả năng tài chính của người tham gia. Vì rủi ro càng lớn thì phí bảo hiểm càng cao, do đó, tùy vào điều kiện và hoàn cảnh của mỗi cá nhân, công ty bảo hiểm sẽ xác định những loại rủi ro không được bảo vệ khi xảy ra.
Hiểu rõ về các điều này, sẽ giúp bạn tránh những rủi ro khi mua bảo hiểm nhân thọ cũng như tối ưu được quyền lợi của mình.
Hiểu rõ những rủi ro được bảo hiểm hoặc loại trừ để giúp bạn đảm bảo được quyền lợi của mình khi tham gia bảo hiểm.
5. Nên làm gì khi rủi ro bảo hiểm xảy ra?
Khi rủi ro bảo hiểm xảy ra, ngoài việc dựa vào bảo hiểm để giảm thiểu thiệt hại, bạn cũng có thể thực hiện một số biện pháp phòng ngừa và chuẩn bị để bảo vệ sức khỏe, tài sản và cuộc sống của mình. Chẳng hạn như:
- Xây dựng lối sống lành mạnh để giảm rủi ro sức khỏe: Việc duy trì một lối sống khỏe mạnh, bao gồm chế độ ăn uống hợp lý, tập thể dục thường xuyên và tránh các thói quen xấu như hút thuốc hay uống rượu bia, có thể giúp giảm thiểu nguy cơ mắc các bệnh lý nghiêm trọng như tim mạch, ung thư và các bệnh liên quan đến sức khỏe.
- Mua bảo hiểm bổ sung để mở rộng phạm vi bảo vệ: Bảo hiểm nhân thọ chính sẽ bao hàm vừa bảo vệ, vừa tiết kiệm, thậm chí là yếu tố đầu tư; nên quyền lợi bảo vệ thường tập trung vào những rủi ro lớn như ung thư, thương tật vĩnh viễn hoặc tử vong. Do đó bạn có thể cân nhắc đính kèm thêm các gói bảo hiểm bổ trợ để gia tăng quyền lợi và mở rộng phạm vi bảo vệ trước các rủi ro phổ biến như tai nạn, nằm viện, phẫu thuật, bệnh lý nghiêm trọng…
- Thực hiện các biện pháp phòng chống rủi ro tài sản: Để bảo vệ tài sản của bạn khỏi những rủi ro như cháy nổ, trộm cắp hay thiên tai, hãy xem xét việc lắp đặt hệ thống an ninh như camera giám sát, hệ thống báo động, hoặc bảo trì tài sản định kỳ như kiểm tra hệ thống điện, gas trong nhà.
Bảo hiểm là phương pháp quản trị rủi ro nào? Đây là một trong những giải pháp quản lý rủi ro hiệu quả trước các tổn thất tài chính do thương tật, tử vong…
Rủi ro là điều không thể tránh khỏi. Bên cạnh xây dựng tâm thế sẵn sàng đối mặt, mỗi người nên chủ động tăng cường “lá chắn” bảo vệ bằng cách tham gia bảo hiểm nhân thọ từ các công ty uy tín. Hơn hết, để chọn sản phẩm bảo hiểm phù hợp cũng như đảm bảo quyền lợi của mình, bạn cũng cần nắm những rủi ro khi tham gia bảo hiểm nhân thọ (Rủi ro tham gia sản phẩm không phù hợp nhu cầu, rủi ro chọn mức phí tham gia quá cao,…).
Việc hiểu rõ các loại rủi ro và tiêu chí đánh giá rủi ro trong bảo hiểm giúp bạn đưa ra quyết định chính xác khi chọn sản phẩm bảo hiểm. Đảm bảo rằng bạn không chỉ bảo vệ được bản thân mà còn giúp xây dựng kế hoạch tài chính vững chắc cho gia đình trong tương lai!
