Mặc dù bảo hiểm đã quá quen thuộc với nhiều người, nhưng ít ai hiểu rõ tái bảo hiểm là gì. Bài viết này sẽ giải đáp thắc mắc của bạn, đồng thời đưa ra những ví dụ về tái bảo hiểm thực tế, giúp bạn nhận ra vai trò quan trọng của nó trong việc bảo vệ tài chính và giảm thiểu rủi ro khi tham gia.
1. Tìm hiểu nghiệp vụ tái bảo hiểm là gì?
Tái bảo hiểm là hình thức mà các công ty bảo hiểm chuyển nhượng một phần quyền lợi và trách nhiệm bảo hiểm cho một công ty bảo hiểm khác. Bên cạnh đó, bên nhượng tái bảo hiểm sẽ chuyển một phần phí bảo hiểm thu được từ khách hàng cho công ty nhận tái bảo hiểm, dựa trên tỷ lệ thỏa thuận giữa hai bên.
Việc tái bảo hiểm được sử dụng khi doanh nghiệp bảo hiểm không đủ khả năng chi trả các quyền lợi bảo hiểm, từ đó cần đến sự hỗ trợ của một đối tác khác để giảm rủi ro.
Để dễ dàng hình dung, hãy tham khảo ví dụ về tái bảo hiểm dưới đây:
Một công ty bảo hiểm A đã nhận bảo hiểm cho một khu phức hợp trị giá 1.200 tỷ đồng, với mức phí bảo hiểm là 60 tỷ đồng. Nếu có sự kiện bảo hiểm xảy ra, ví dụ như hỏa hoạn, họ sẽ phải bồi thường toàn bộ số tiền 1.200 tỷ đồng cho chủ sở hữu. Tuy nhiên, đây là một rủi ro quá lớn đối với khả năng chi trả của công ty, vì vậy doanh nghiệp bảo hiểm có thể tái bảo hiểm cho công ty bảo hiểm B khác thông qua hợp đồng tái bảo hiểm. Theo thỏa thuận, công ty bảo hiểm A sẽ chuyển nhượng 40% quyền lợi và trách nhiệm cho công ty B. Nếu sự cố xảy ra, công ty A chỉ cần chi trả 720 tỷ đồng, trong khi công ty tái bảo hiểm B sẽ chịu trách nhiệm bồi thường 480 tỷ đồng còn lại.
Tái bảo hiểm giúp các doanh nghiệp bảo hiểm phân bổ trách nhiệm và giảm thiểu tổn thất trong trường hợp rủi ro lớn xảy ra.
2. Vai trò quan trọng của tái bảo hiểm
Sau khi tìm hiểu ví dụ về tái bảo hiểm, bạn đã có cái nhìn rõ nét hơn về cách thức hoạt động của nó, vậy vai trò của tái bảo hiểm là gì? Hãy cùng tìm hiểu kỹ hơn trong nội dung dưới đây:
- Giúp khách hàng yên tâm khi tham gia bảo hiểm: Sự hiện diện của hình thức này giúp khách hàng cảm thấy an tâm hơn khi ký kết hợp đồng, vì họ biết rằng sẽ nhận được khoản bồi thường đầy đủ, chính xác và kịp thời khi có rủi ro xảy ra.
- Phân tán rủi ro và duy trì ổn định tài chính: Tái bảo hiểm đóng vai trò quan trọng trong việc phân tán các rủi ro, từ đó đảm bảo sự ổn định tài chính cho doanh nghiệp bảo hiểm gốc, đặc biệt trong các tình huống có sự tích lũy rủi ro hoặc khi xảy ra thảm họa
- Đảm bảo tuân thủ pháp lý và khả năng thanh toán: Với sự hỗ trợ của tái bảo hiểm, doanh nghiệp bảo hiểm gốc có thể ký kết nhiều hợp đồng bảo hiểm lớn, đồng thời đảm bảo việc tuân thủ quy định pháp lý và khả năng thanh toán, thực hiện đầy đủ nghĩa vụ với khách hàng.
3. Các hình thức tái bảo hiểm phổ biến
Các hình thức tái bảo hiểm hiện nay khá đa dạng và phù hợp với các nhu cầu khác nhau của doanh nghiệp bảo hiểm. Dưới đây là ba hình thức phổ biến:
3.1. Tái bảo hiểm tạm thời
Tái bảo hiểm tạm thời, còn được gọi là tái bảo hiểm tùy ý, là một hình thức cho phép công ty bảo hiểm gốc chuyển nhượng các hợp đồng hoặc dịch vụ cụ thể cho công ty tái bảo hiểm. Với mô hình này, công ty bảo hiểm gốc hoàn toàn nắm quyền quyết định việc lựa chọn các dịch vụ sẽ được tái bảo hiểm và xác định tỷ lệ phân bổ phù hợp. Đồng thời, công ty tái bảo hiểm có quyền chấp nhận hoặc từ chối việc nhận bảo hiểm, cũng như có thể điều chỉnh tỷ lệ bảo hiểm dựa trên đánh giá của họ.
Tái bảo hiểm tạm thời là giải pháp lý tưởng cho các công ty bảo hiểm chưa có nhiều nguồn lực hoặc muốn linh động trong việc phân bổ rủi ro.
3.2. Tái bảo hiểm tùy chọn
Trong hình thức tái bảo hiểm này, công ty bảo hiểm gốc không bắt buộc phải chuyển nhượng toàn bộ các dịch vụ bảo hiểm. Tuy nhiên, công ty tái bảo hiểm phải tiếp nhận những dịch vụ mà hai bên đã thỏa thuận. Để đảm bảo quyền lợi của cả hai bên, các bên tham gia hợp đồng tái bảo hiểm tùy chọn cần duy trì sự trung thực tuyệt đối.
3.3. Tái bảo hiểm cố định
Hình thức này còn được biết đến với tên gọi tái bảo hiểm bắt buộc, là hình thức mà công ty bảo hiểm gốc phải chuyển nhượng toàn bộ các rủi ro đã được thỏa thuận cho công ty tái bảo hiểm, căn cứ vào các điều khoản cụ thể đã được ghi rõ trong hợp đồng. Trong trường hợp này, công ty tái bảo hiểm không có quyền từ chối và phải chấp nhận toàn bộ rủi ro theo tỷ lệ đã được thống nhất.
4. Hợp đồng tái bảo hiểm có đặc điểm thế nào?
Khi đã biết tái bảo hiểm là gì và những hình thức chính của loại hình này, việc tìm hiểu thêm về 5 đặc điểm của hợp đồng sẽ giúp bạn có cái nhìn toàn diện hơn:
- Hợp đồng tái bảo hiểm chỉ được hình thành khi hợp đồng bảo hiểm gốc giữa người tham gia bảo hiểm và doanh nghiệp bảo hiểm đã được ký kết.
- Doanh nghiệp bảo hiểm luôn là bên tham gia chính trong hợp đồng tái bảo hiểm, trong khi công ty tái bảo hiểm đóng vai trò cung cấp bảo hiểm lại.
- Dù liên kết chặt chẽ, hai hợp đồng này có đối tượng khác nhau: hợp đồng bảo hiểm gốc bảo vệ cá nhân hoặc doanh nghiệp, còn hợp đồng tái bảo hiểm bảo vệ chính doanh nghiệp bảo hiểm.
- Trong hợp đồng tái bảo hiểm, doanh nghiệp bảo hiểm chuyển một phần phí bảo hiểm thu được cho công ty tái bảo hiểm, còn công ty tái bảo hiểm sẽ chịu trách nhiệm bồi thường khi có rủi ro theo thỏa thuận.
- Hợp đồng tái bảo hiểm hoạt động độc lập. Dù phải chi trả cho người tham gia bảo hiểm, doanh nghiệp bảo hiểm gốc có thể được công ty tái bảo hiểm hoàn lại phần thiệt hại đã bảo hiểm. Người tham gia chỉ có thể yêu cầu quyền lợi từ doanh nghiệp bảo hiểm gốc.
Nghiệp vụ này tạo ra một cơ chế chia sẻ trách nhiệm giữa các công ty bảo hiểm để giảm thiểu tác động của các sự kiện rủi ro lớn.
5. Câu hỏi thường gặp về tái bảo hiểm
Bên cạnh tái bảo hiểm, khái niệm nhượng tái bảo hiểm là gì, đồng bảo hiểm là gì cũng được nhắc đến trong các thảo luận về quản lý rủi ro. Hãy cùng tìm hiểu ngay dưới đây để phân biệt rõ ràng giữa các khái niệm này trong ngành bảo hiểm!
5.1. Nhượng tái bảo hiểm là gì?
Theo khoản 4 Điều 4 Luật Kinh doanh bảo hiểm năm 2022, nhượng tái bảo hiểm là hoạt động chuyển giao một phần trách nhiệm tái bảo hiểm cho bên thứ ba để chia sẻ rủi ro. Mặc dù cả tái bảo hiểm và nhượng tái bảo hiểm đều hướng đến mục tiêu giảm thiểu rủi ro, nhưng sự khác biệt chủ yếu là: tái bảo hiểm chuyển giao rủi ro từ doanh nghiệp bảo hiểm sang doanh nghiệp tái bảo hiểm, trong khi nhượng tái bảo hiểm là việc chuyển nhượng rủi ro giữa các doanh nghiệp bảo hiểm hoặc tái bảo hiểm với nhau.
5.2. Đồng bảo hiểm và tái bảo hiểm giống và khác nhau thế nào?
Khi tìm hiểu về đồng bảo hiểm và tái bảo hiểm, bạn sẽ nhận thấy chúng không chỉ giống nhau trong mục tiêu phân tán rủi ro, mà còn có những đặc điểm riêng biệt quan trọng. Cụ thể:
| Đồng bảo hiểm | Tái bảo hiểm | |
| Giống nhau |
| |
| Khác nhau | Đồng bảo hiểm yêu cầu chỉ có một hợp đồng duy nhất, ký kết giữa người tham gia bảo hiểm và các công ty bảo hiểm, với người ký hợp đồng chịu trách nhiệm chính. | Tái bảo hiểm đòi hỏi ký kết hai hợp đồng riêng biệt: một hợp đồng giữa người bảo hiểm và công ty bảo hiểm, và một hợp đồng khác giữa công ty bảo hiểm và công ty tái bảo hiểm. |
| Người tham gia bảo hiểm trong trường hợp đồng bảo hiểm phải biết về tất cả các công ty bảo hiểm có liên quan đến việc bảo vệ quyền lợi của mình. Nếu có sự cố xảy ra, người bảo hiểm có thể yêu cầu các công ty đó bồi thường. | Người bảo hiểm chỉ cần biết công ty bảo hiểm chính thức của mình. Nếu công ty bảo hiểm này gặp khó khăn tài chính và phá sản, họ không thể yêu cầu công ty tái bảo hiểm đền bù thiệt hại. | |
| Đối tượng chính được bảo vệ trong đồng bảo hiểm là người được bảo hiểm. | Đối tượng được bảo hiểm trực tiếp là công ty bảo hiểm. | |
Bài viết này đã cung cấp những thông tin tổng quan về tái bảo hiểm là gì và các vấn đề xoay quanh nó, giúp bạn hiểu rõ hơn về tầm quan trọng cũng như vai trò của hình thức này trong ngành bảo hiểm. Hy vọng qua đó giúp bạn yên tâm hơn khi tham gia các hợp đồng bảo hiểm, đồng thời trang bị những kiến thức cần thiết để bảo vệ tài chính một cách hiệu quả.
